Atak serca to inna nazwa bardzo poważnej choroby – zawału serca.
Serce stanowi centrum ludzkiego układu krwionośnego. Działając na zasadzie pompy pośredniczy w przekazywaniu krwi odbieranej z komórek, która zawiera dwutlenek węgla powstały w wyniku procesów metabolicznych do płuc i odbieraniu stamtąd a potem przekazywaniu dalej krwi natlenionej, która dostarczy każdej komórce nową porcję tlenu i innych składników niezbędnych dla prawidłowego metabolizmu.
Serce nie przerywa swojej pracy
Odpoczywa między kolejnymi skurczami. Podczas snu i wypoczynku skurcze są rzadsze niż podczas aktywnego działania, więc wypoczynek serca jest także wówczas bardziej skuteczny.
Ochronione workiem osierdziowym, osadzone w śródpiersiu serce też jest organem wymagającym właściwego dotlenienia i odżywienia. Otoczone siecią naczyń krwionośnych, które na wzór wieńca oplatają cały mięsień, otrzymuje dzięki tętnicom wieńcowym tlen i składniki odżywcze, a naczynia żylne odbierają z tkanki serca krew z CO2 i odprowadzają ją do płuc.
Jeśli któraś z tętnic wieńcowych ulegnie uszkodzeniu, to fragment serca, za który tętnica była odpowiedzialna nie otrzyma potrzebnej dawki tlenu i energii. Bez tlenu tkanka mięśniowa zacznie obumierać i ostatecznie proces martwicy wyłączy ją całkowicie z funkcjonowania.
W przypadku dużych tętnic obszar martwicy może być tak znaczący, że całkowicie uniemożliwi pracę serca. Przedstawiając zawał serca obrazowo, można sobie wyobrazić miejsca niedotlenione i obumarłe jak plamy na psującym się owocu. Możemy małe uszkodzenia usunąć i zjeść owoc, ale czasem plamy są tak duże, że niesmaczny owoc trafia do kosza.
Atak serca – objawy
Zanim zawał „zje” nasze serce organizm spróbuje nas wielokrotnie przed tym ostrzec. Oczywiście bywają zawały nagłe, bardzo rozległe, kończące się natychmiastową śmiercią chorego, które nie dały wcześniejszych objawów. Jednak zdecydowana większość ataków serca poprzedzona jest licznymi sygnałami.
Niektóre z nich mogą zostać zlekceważone, szczególnie jeśli są to objawy takie same jak przy innych chorobach. Bywa, że nawet lekarz bez potwierdzenia w badaniu EKG, ma wątpliwości, czy chory przechodzi zawał.
Jeśli zaatakuje nas ból silny, gwałtowny, dławiący umiejscowiony w śródpiersiu, za mostkiem to znak, że nasze serce jest zagrożone. Silnym bólom często towarzyszy drętwienie lewej części ciała, głównie ręki, żuchwy, lewej strony szyi. Chory cierpiący z powodu bólu odczuwa strach, ogromy niepokój. Na ciele chorego pojawia się zimny pot.
Czekanie, aż ból minie może zagrozić życiu człowieka. Przy tak silnym bólu w klatce piersiowej należy natychmiast wezwać pomoc medyczną.
Warto sprawdzić wysokość ciśnienia krwi
To proste badanie diagnostyczne każdy z nas powinien systematycznie samodzielnie wykonywać w domu. Ciśnienie krwi to inaczej siła z jaką krew napiera na ściany naczyń. Przy zawale serca ta wartość może znacznie odbiegać od tej, jaką mamy zazwyczaj. Jeśli zmierzone ciśnienie będzie bardzo wysokie warto zażyć nitroglicerynę (jeśli ją posiadamy).
W przypadku ciśnienia skurczowego znacznie poniżej wartości 100 mm Hg nie wolno podawać tego leku. Zawsze, jeśli stan pacjenta na to pozwala, warto podać dużą dawkę aspiryny, czy innego leku zawierającego kwas salicylowy. Kwas salicylowy działa przeciwzakrzepowo. Jeśli pracę tętnic wieńcowych zaburzyły zakrzepy krwi, aspiryna zadziała jak swoisty rozpuszczalnik zakrzepów.
Zawałowi serca mogą również towarzyszyć objawy gastryczne – odczuwanie bólu w nadbrzuszu, uczcie ciężkości w żołądku, wymioty najczęściej są kojarzone z chorobami układu pokarmowego. Tymczasem okazuje się, że dość często są objawami ataku serca.
Chory, który ma zawał może mieć problemy z oddychaniem. Płytki, częsty oddech i uczucie wielkiego ciężaru na piersi nie powinny być zlekceważone.
Skutki zawału.
Wzywając pomoc warto w miarę dokładnie opisać wszystkie objawy. Pracownik pogotowia w takim wypadku raczej się nie pomyli i wyśle do chorego karetkę z zestawem reanimacyjnym. Jest to szczególnie istotne, jeśli dom chorego i szpital dzieli duża odległość.
Znaczna część zawałów, bo aż 40 %, kończy się śmiercią pacjenta. Dotyczy to zawałów bardzo rozległych, późno rozpoznanych oraz przypadków kolejnych zawałów u tego samego pacjenta. Każdy kolejny, nawet najmniejszy atak serca, doprowadza do upośledzenia jego funkcji i znacznego osłabienia.
Zawał wcześnie zdiagnozowany jest chorobą, którą leczy się niemal w 100%. Szybka interwencja chirurgiczna, podczas której udrażnia się naczynia wieńcowe, to gwarancja całkowitego powrotu do zdrowia.
Chory po zawale czasem musi ograniczyć swoją aktywność zawodową lub fizyczną i zmienić tryb życia na zdrowszy.
