Schorzenia mięśnia sercowego są w dzisiejszych czasach uważane za choroby cywilizacyjne, co doprowadziło do tego, iż dąży się do opracowywania coraz nowszych metod badań oraz diagnozowania. Jednym z przykładów jest echokardiografia, czyli tak zwane echo serca, które wykorzystuje podczas testów zjawisko echa ultradźwięków, czyli USG.
Badanie umożliwia sprawdzenie parametrów anatomicznych mięśnia sercowego, jego kurczliwości, budowy oraz pracy. Echokardiografia umożliwia również zbadanie przepływu krwi, zarówno w obrębie serca, jak i przez duże naczynia krwionośne, takie jak aorta, żyły, tętnice oraz żyły płucne. Ponadto przeprowadzenie echa pozwala na stwierdzenie przebytego zawału, nowotworu, obecności ewentualnych skrzeplin, a także występowania płynu w osierdziu.
Echokardiografia oraz EKG są najczęściej stosowanymi badaniami przez kardiologów oraz kardiochirurgów, a dzięki temu, iż nie powodują one żadnych skutków ubocznych, można je powtarzać z dowolną częstotliwością.
W przypadku gdy na badanie skieruje nas lekarz, wówczas jest ono wykonywane nieodpłatnie, w ramach NFZ. Natomiast w sytuacji gdy echokardiografia ma zostać wykonana prywatnie, wówczas będziemy musieli zapłacić od stu trzydziestu do dwustu złotych. Na wynik badania składa się opis oraz zdjęcia, które pacjent może otrzymać w wersji papierowej, na płycie lub pamięci przenośnej.
Echokardiografia ma kilka odmian, z pośród których najczęściej wykonywana jest tak zwana przezklatkowa, zwana w skrócie TTE. Jeżeli w jej wyniku uzyskane zostaną niejasne wyniki, wówczas wykonywana jest echokardiografia przezprzełykowa, tak zwane TEE. W ostatnich latach została opracowana również nowa technologia badań, która nosi nazwę tkankowa echokardiografia dopplerowska.
Echo serca jest wykonywane u pacjentów cierpiących na poważne choroby mięśnia sercowego, do których zalicza się między innymi chorobę wieńcową, polegającą na niedokrwieniu serca, zawał lub zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie wsierdzia, a także chorobę zatorową. Badanie przeprowadza się w celu stwierdzenia stopnia zaawansowania choroby, a także umożliwia ona monitorowanie jej przebiegu oraz skutków leczenia.
Echokardiografia doskonale sprawdza się również przy kontrolowaniu nadciśnienia tętniczego, a także wszczepionych zastawek, by-passów oraz efektów innych zabiegów. Ponadto badanie umożliwia określenie przyczyn szmerów serca i zaburzeń jego pracy, jak również bóli w klatce piersiowej.
Echokardiografia jest również stosowana przy monitorowaniu niewydolności niedokrwiennej serca, jego niewydolności zapalnej oraz metabolicznej, a także innych chorób mięśnia sercowego, osierdzia oraz wsierdzia. Kardiolodzy zlecają również przeprowadzenie echa w przypadku gdy istnieje podejrzenie tętniczego nadciśnienia płucnego.
W sytuacji gdy pacjenta czeka echokardiografia przezklatkowa, nie musi on szczególnie się do niej przygotowywać. Koniecznym jest jedynie wcześniejsze przejście innych badań, takich jak EKG i RTG klatki piersiowej, których wyniki należy pokazać lekarzowi, który będzie przeprowadzał echo serca. Natomiast pacjenci, których czeka echokardiografia przezprzełykowa muszą na badanie zgłosić się na czczo.
W zależności od rodzaju badania, na jakie zostaliśmy skierowani, echo serca będzie przebiegało w nieco inny sposób. Echokardiografia przezklatkowa wymaga rozebrania się od pasa w górę. Następnie pacjent kładzie się na leżance, a lekarz nakłada na jego klatkę piersiową specjalny żel.
Badanie polega na tym, iż kardiolog przykłada do miejsc nasmarowanych żelem głowicę aparatu, która przesyła fale dźwiękowe oraz posiada umiejętność wchłaniania powracającego echa. Pozwala to na uzyskanie na monitorze obrazu, przedstawiającego zmiany w budowie serca oraz zaburzenia w jego pracy. Istniej możliwość, aby tego typu badanie zostało przeprowadzone z kontrastem, czyli środkiem cieniującym, który jest wstrzykiwany do żyły pacjenta, podczas przeprowadzania badania.
Ma to na celu uzyskanie bardziej czytelnego obrazu serca
Echokardiografia przezprzełykowa stanowi uzupełnienie badania opisanego powyżej. Pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe oraz środki uspokajające, w przypadku dzieci lekarz decyduje się czasem na zastosowanie znieczulenia ogólnego. Pacjentowi wprowadza się na wysokości serca, poprzez przełyk, sondę, której średnica wynosi około jednego centymetra.
Dzięki bardzo niewielkiej odległości od serca, istnieje możliwość dokładnego zbadania jego struktury.
U chorych, w przypadku których dwie opisane powyżej metody badania nie dały przejrzystego obrazu, przeprowadzana jest echokardiografia dopplerowska.
