Zawał serca polega na martwicy mięśnia sercowego, która jest spowodowana niedokrwieniem powstającym przez zamknięcie światła wieńcowej tętnicy odpowiadającej za dostarczanie krwi do narządu, jakim jest serce. Najczęstszą przyczyną zawału mięśnia sercowego jest zamknięcie tej tętnicy przez tzw. blaszkę miażdżycową. W przypadku zawału częściej dochodzi do niego u mężczyzn niż u kobiet.
Dla kobiet jest on jednak groźniejszy, gdyż umieralność na zawał w ich przypadku wynosi aż 45 procent, a u mężczyzn zaledwie 10 procent. Najczęściej dotyczy on osób po ukończeniu 40 roku życia. Wśród przyczyn wystąpienia zawału można wyróżnić m.in. palenie papierosów, otyłość, podwyższony cholesterol czy trójglicerydy, niski poziom HDL, nadciśnienie, cukrzycę, podeszły wiek, genetykę czy podwyższony poziom homocysteiny.
Zawał jest najczęstszą przyczyną śmierci na całym świecie. Codziennie około 300 osób przechodzi zawał. Dlatego tak istotne jest, aby w przypadku, gdzie napotkamy zawał serca – pierwsza pomoc była pierwszym elementem, jaki przyjdzie nam do głowy.
Zawał serca – objawy
Główny objaw zawału serca występuje w postaci bardzo silnego bólu w okolicach klatki piersiowej. Ból ten trwa przeważnie ponad 20 minut, a jego poziom stale wzrasta. Nie znika nawet po odpoczynku, a jego działanie może promieniować w kierunku szyi, żuchwy czy lewej ręki. Zdarza się także, że przejawia się on w okolicach brzucha czy pleców. U osób, których dolegliwością jest cukrzyca, jest on mniej nasilony, a co ciekawsze, może wcale nie wystąpić.
Ból ma postać pieczenia i rozpierania. Chory blednieje, oblewa go pot oraz lęk związany ze świadomością śmierci. Wśród objawów mogą pojawić się także nudności i duszności, a nawet wymioty. Ciśnienie ulega wtedy spadkowi, a serce przyspiesza swoje działanie. Chory może mieć również zawroty głowy. Zdarza się również, że osoba cierpiąca na zawał traci przytomność. Po zawale serca chory może nabawić się arytmii serca. Zawał doprowadza do obumarcia pewnej części serca. W przypadku, gdy któraś z części przestaje działać, cały narząd serca staje się upośledzony.
Pierwsza pomoc a zawał serca
Przed udzieleniem pierwszej pomocy poszkodowanemu, należy stwierdzić stan jego przytomności. W przypadku, gdy chory jest przytomny, w pierwszej kolejności będziemy musieli zapanować nad swoimi emocjami i nie dać za wygraną panice. Jeśli już zachowamy spokój, powinniśmy starać się uspokoić pacjenta. W kolejnym kroku będziemy musieli zapewnić choremu umieszczenie go w pozycji półsiedzącej bądź siedzącej, co ułatwi mu oddychanie.
Następną kwestią jest zwrócenie uwagi na jego odzież. Jeśli ma on na sobie kołnierz, krawat bądź inne elementy uciskające okolice szyi, należy je rozpiąć bądź się ich pozbyć. Bardzo ważne jest, by chory miał dostęp do świeżego powietrza. W tym celu wystarczy otworzyć okna w pomieszczeniu, w którym przebywa. W końcowym etapie powinniśmy poczekać do momentu, w którym przybędzie pogotowie ratunkowe.
Sytuacja, w której poszkodowany jest nieprzytomny, musimy zachować się zupełnie inaczej. W pierwszej kolejności sprawdzamy obecność oddechu i tętna chorego. Jeśli oba czynniki występują, ustawiamy chorego w pozycji bocznej ustalonej, a jeśli nie wiemy jak tego dokonać, obróćmy chorego po prostu na bok. W takiej pozycji nie będzie się mógł zachłysnąć, a drożność dróg oddechowych zostanie zachowana.
Jeżeli u poszkodowanego pacjenta nie wyczujemy ani oddechu, ani tętna, musimy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową. W tym celu umieszczamy pacjenta na wznak, odchylamy jego głowę do tyłu, co pozwoli na udrożnienie dróg oddechowych. Następnie wykonujemy dwa wdechy, po czym uciskamy klatkę piersiową 30 razy. Resuscytacja musi być prowadzona do momentu, aż tętno wróci do normy bądź do momentu przyjazdu oddziału ratunkowego.
Istota pierwszej pomocy
Każdy człowiek może być uczestnikiem sytuacji, w której konieczne będzie udzielenie pierwszej pomocy w wyniku wystąpienia zawału serca. Jeśli odpowiednio szybko zareagujemy, prawdopodobnie uratujemy komuś życie. Niezwykle istotne jest, by każdy człowiek wiedział jak postępować w przypadku konieczności udzielenia pierwszej pomocy. Warto więc wybrać się na kurs, na którym dowiemy się dokładnie, jak powinna przebiegać resuscytacja krążeniowo-oddechowa.
Często tematyka takich szkoleń dostępna jest w szkołach, a nawet w przedszkolach. Jeśli wraz z dziećmi będziemy uczestnikami tego typu kursu, wtedy nawet nasze pociechy będą w stanie udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. Dzięki temu będziemy mogli uratować życie ludziom, nawet jeśli ich śmiertelną dolegliwością nie będzie zawał serca.
